Lees dit artikel in het Nederlands -> NL

Un accord partiel sur les pensions a été conclu le 19 juillet 2022 au sein du gouvernement de la Vivaldi dirigé par Alexander De Croo.

Restrictions à l’accès à la pension minimale

L’accord porte principalement sur les conditions d’accès à la pension minimale légale à partir de 2024.

L’annonce a été faite que – tenant compte de la perte du pouvoir d’achat depuis 2019 – la pension minimale pour une personne isolée sera égale à partir de 2024 à 1.630 euros nets par mois pour une carrière s’étendant sur une période de 45 années de travail effectif. Une personne ayant, par exemple, une carrière effective de 30 années aura une pension de 1.630 x 30/45 = 1.087 euros nets par mois.

Cependant, « les futurs pensionnés doivent avoir travaillé au minimum 20 ans pour avoir droit à une pension minimum »[1].

Et surtout, les conditions d’accès pour obtenir un tel montant seront sensiblement plus restrictives qu’aujourd’hui. 😥

La notion de « travail effectif »

En effet, la notion de travail effectif, qui est omniprésente dans l’accord, est revue au désavantage des pensionnés.

Cette notion de travail effectif englobe les périodes dites « assimilées », qui comprennent les congés pour maladie, accouchement, parentaux, pour assurer des soins palliatifs. Mais elles ne tiendront désormais compte que partiellement des périodes de handicap, de maladie de longue durée, de chômage (y compris de chômage temporaire), etc.

Ainsi, comme le remarque la FGTB : « Les nouvelles conditions imposées impliquent une perte de pension pouvant aller jusqu’à plusieurs centaines d’euros pour environ un-tiers des personnes qui aujourd’hui peuvent prétendre à la pension minimale. Parmi elles, on retrouve principalement des femmes, qui ont travaillé à temps partiel (rarement par choix !) ou qui ont une carrière morcelée »[2].

Il faudra attendre la publication au Moniteur de l’arrêté royal d’exécution de la décision gouvernementale pour avoir plus de précisions

Rien sur les métiers pénibles 😥

En ce qui concerne les métiers pénibles, l’éditorial du Soir du 20 juillet est cinglant : « Lorsque le gouvernement Michel a porté l’âge légal de la pension à 67 ans et poursuivi le démantèlement des possibilités de départ anticipé, il a été convenu que des mesures seraient prises pour tenir compte des métiers pénibles. En échouant à s’accorder sur la pension à temps partiel et le départ anticipé après 42 ans de carrière, la Vivaldi a évacué les seuls éléments allant dans cette direction, alors que le nombre de malades de longue durée poursuit sa triste inflation. »[3]

Travail à temps partiel et situation des femmes 😥

En ce qui concerne la revalorisation du travail à temps partiel : « De quoi parle-t-on ? D’une prise en compte de 5 années de travail à temps partiel seulement, qui seront considérées comme un temps plein, SI elles ont été prestées avant 2001. (…) Ce calcul laisse de côté les travailleuses plus jeunes, alors que le marché de l’emploi n’a pas évolué aussi vite, et que de nombreux secteurs continuent de fonctionner autour de contrats à temps partiel. Et plus généralement, cette revalorisation ne touchera plus grand monde, au vu de la difficulté globale à atteindre la pension minimum… »

La stratégie de financement

Le point essentiel du financement des pensions a été remis à plus tard. 😥

Les pensions légales des salariés et des indépendants sont financées par deux sources : d’une part les cotisations sociales et d’autre part l’impôt.

Ces deux sources sont en déficit. Pourquoi ? La première, parce que le patronat bénéficie de différentes exemptions de contributions aux cotisations sociales (notamment par le « tax shift » mis en place par le gouvernement MR/N-VA de Charles Michel), et à cause des rémunérations hors cotisations sociales (notamment les voitures de société). La deuxième, à cause du refus du gouvernement de mener une lutte énergique contre l’évasion fiscale, d’imposer le capital à la même hauteur que le travail et de contrer l’ingénierie fiscale débridée des grandes sociétés.

En termes stratégiques, il faut impérativement renforcer le financement de la pension par le premier pilier (par « répartition », basé sur la solidarité) et combattre la généralisation du second pilier (par « capitalisation »), comme préconisé par la Vivaldi[4]. En effet, le « deuxième pilier » est très inéquitable : les 10% des pensionnés ayant les pensions les plus basses perçoivent en moyenne un capital de 498 euros (!) lors de leur départ à la pension, contre un capital moyen de 164 000 euros (!) pour les 10% des pensionnés ayant les pensions les plus élevées[5].

Renforcer le premier pilier est le seul moyen pour ne pas jeter dans la pauvreté les plus fragilisés de la société.

Le GANG exige des pensions dignes et décentes
pour toutes et tous !

Fondamentalement, le Gang des Vieux en Colère a une conception de la pension minimale opposée à celle de la Vivaldi, de la FEB et du Voka (le patronat flamand).

Ces derniers partent de la conception que la pension minimale doit récompenser le travail accompli, d’où la sacralisation du « travail effectif » dans la fixation du montant de la pension minimale.

Le GANG, lui, part du principe que tous ceux qui atteignent l’âge de la pension, quels que soient les aléas de la vie, ont droit à une pension minimale décente, située bien au-dessus du seuil de pauvreté. Une personne âgée ne doit pas survivre mais vivre décemment. C’est le devoir de notre État démocratique de rencontrer cette exigence.

Sachant que la moyenne de vie en bonne santé est en Belgique de moins de 65 ans et sachant que cette moyenne est plus basse encore dans les couches aux revenus les plus modestes de la société[6], le GANG revendique fermement que l’âge pour prendre la pension soit de 65 ans, pour toutes et tous, et que la pension minimale soit en 2022 de 1.700 euros nets par mois pour un isolé, pour les femmes comme pour les hommes.

Le financement est parfaitement possible,
si la volonté politique est au rendez-vous !

 Jean Michaux

---

Partagez cet article !

Retour Haut Texte FR

De pensioenhervorming van juli 2022

Op 19 juli 2022 werd binnen de regering-Vivaldi onder leiding van Alexander De Croo een gedeeltelijk akkoord over de pensioenen bereikt.

Beperkingen op het recht op het minimumpensioen

Het akkoord gaat vooral over de voorwaarden voor toegang tot het wettelijk minimumpensioen vanaf 2024.

Het bepaalt dat – rekening houdend met het koopkrachtverlies sinds 2019 – het minimumpensioen voor een alleenstaande in 2024 gelijk zal zijn aan 1.630 euro netto per maand voor een loopbaan met 45 jaar effectieve arbeid. Zo heeft iemand met bijvoorbeeld een effectieve loopbaan van 30 jaar een pensioen van 1.630 x 30/45 = 1.087 euro netto per maand.

« Toekomstige gepensioneerden moeten echter ten minste 20 jaar gewerkt hebben om recht te hebben op een minimumpensioen »[1]. En bovenal zullen de toegangsvoorwaarden om een ​​dergelijk bedrag te verkrijgen aanzienlijk restrictiever zijn dan vandaag.

Het concept “effectief werken”

Het begrip van effectieve arbeid, dat overal opduikt in het besuit, wordt herzien in het nadeel van de gepensioneerden.

Deze notie van effectief werk omvat wel de zogenaamd « gelijkgestelde » perioden, waaronder verlof wegens ziekte, bevalling, ouderschapsverlof, om palliatieve zorg te verlenen vallen, maar er zal slechts gedeeltelijk rekening gehouden worden met periodes van arbeidsongeschiktheid, langdurige ziekte, werkloosheid (inclusief tijdelijke werkloosheid), enz.

Het ABVV maakt daarbij de opmerking : “De nieuwe opgelegde voorwaarden impliceren een pensioenverlies tot enkele honderden euro’s voor ongeveer een derde van de mensen die vandaag aanspraak kunnen maken op het minimumpensioen. Onder hen bevinden zich vooral vrouwen die parttime gewerkt hebben (zelden vrijwillig!) of die een gefragmenteerde carrière hebben” [2].

We zullen moeten wachten op de publicatie in het Staatsblad van koninklijk uitvoeringsbesluit van deze regeringsbeslissing om meer details te hebben.

Niets over het zware werk

Wat betreft zwaar werk is het hoofdartikel in Le Soir van 20 juli vernietigend: « Toen de regering-Michel de wettelijke pensioenleeftijd verhoogde naar 67 jaar en de mogelijkheden van vervroegd vertrek bleef ontmantelen, werd overeengekomen dat er maatregelen zouden genomen worden om rekening te houden met de zware beroepen. Door geen overeenstemming te bereiken over het deeltijdpensioen en het vervroegde vertrek na 42 jaar carrière, heeft de Vivaldi de enkele elementen die in die richting gingen eruit gelaten, en dat terwijl het aantal langdurig zieke patiënten zijn trieste opmars verder zet. »[3]

Deeltijds werk en de situatie van vrouwen

Over de opwaardering van deeltijds werk. Wat wordt daaronder verstaan? Er wordt slechts 5 jaar van deeltijdwerk in aanmerking genomen, die als voltijds zulen worden beschouwd, INDIEN men ze vóór 2001 gepresteerd zijn. (…) Bij deze berekening worden de jongere werknemers buiten beschouwing gelaten, terwijl de arbeidsmarkt er niet zo snel op is vooruitgegaan en dat veel sectoren met tijdelijke contracten blijven werken. Meer algemeen zal deze herwaardering niet veel mensen meer betreffen gezien de vele moeilijkheden om het minimumpensioen te bereiken…”

Financieringsstrategie

Het belangrijk punt van de financiering van pensioenen is uitgesteld.

De wettelijke pensioenen van werknemers en zelfstandigen worden gefinancierd uit twee bronnen: enerzijds de sociale zekerheidsbijdragen en anderzijds de belastingen.

Deze twee bronnen hebben een tekort. Waarom ? De eerste, omdat de werkgevers genieten van verschillende vrijstellingen van bijdragen aan de sociale zekerheid (met name door de « tax shift » ingevoerd door de MR/N-VA regering van Charles Michel), en vanwege vergoedingen zonder bijdragen aan de sociale zekerheids bijdragen (met name de bedrijswagens). Ten tweede, vanwege de weigering van de regering om een ​​degelijke strijd tegen belastingontduiking te voeren, om kapitaal op hetzelfde niveau te belasten als arbeid en om ongebreidelde belastingmanipulatie van grote bedrijven tegen te gaan.

Strategisch gezien is het absoluut noodzakelijk om de financiering van het pensioen door de eerste pijler te versterken (door « verdeling », gebaseerd op solidariteit) en om de veralgemening van de tweede pijler te bestrijden (de « kapitalisatie », aanbevolen door Vivaldi [4]).

De “tweede pijler” is zeer onrechtvaardig: de 10% van de gepensioneerden met het laagste pensioen ontvangen gemiddeld een kapitaal van 498 euro (!), tegen een gemiddeld kapitaal van 164.000 euro (!) voor de 10% van gepensioneerden met de hoogste pensioenen [5].

Het versterken van de eerste pijler is de enige manier om te voorkomen dat de meest kwetsbare leden van de samenleving in armoede terechtkomen.

De GANG eist een
volwaardig pensioen voor iedereen!

De Gang van Razende Ouderen heeft een andere visie op het minimumpensioen dan van Vivaldi, VBO en Voka (Vlaamse werkgevers).

Die laatste zijn gebaseerd op het idee dat het minimumpensioen het verrichte werk moet belonen, vandaar de sacralisatie van « effectief werk » bij het bepalen van het bedrag van het minimumpensioen.

De GANG daarentegen gaat ervan uit dat iedereen die de pensioengerechtigde leeftijd bereikt, ongeacht de grillen van het leven, recht heeft op een behoorlijk minimumpensioen dat ruim boven de armoedegrens ligt. Een bejaarde moet niet overleven maar fatsoenlijk leven. Het is de plicht van onze democratische staat om aan deze eis te voldoen.

Wetende dat het gemiddelde leven in goede gezondheid in België lager is dan 65 jaar is en wetende dat dit gemiddelde zelfs nog lager is in de meest bescheiden inkomensgroepen van de samenleving [6], stelt de GANG dat de leeftijd om op pensioen te gaan 65 jaar moet zijn, voor iedereen , en dat het minimumpensioen in 2022 1700 euro netto per maand moet bedragen​​voor een alleenstaande, zowel voor vrouwen als voor mannen.

Financiering is perfect mogelijk, als de politieke wil er is!

Jean-Michaux

---

Retour en haut (FR)

Terug naar Boven (NL)